Pertsonaren askatasuna

Askatasuna guztiontzat aukeratu dezakeen bizimodua da. Sartre Frantziako pentsalari da, esan zuen askatasun mugagabea gizakiaren barne munduan erreinatzea dela, baina kanpoko askatasunari dagokionez, baita munduko lege modernoen eta ordenatuetan ere, kontraesan ugari dago. Horrela, Giza Eskubideen Adierazpenean, gizabanakoaren askatasunari buruzko artikuluak pertsona askea dohainik jardutea da eta arreta berezia jarri nahi dio beste pertsonen eskubideak errespetatzea. Hau da, gizartean izatearen kontzeptua ezinezkoa da askatasun absolutua.


Nortasunaren autoestima

Askatasuna nortasunaren auto-gauzatzeko baldintza gisa sortzen da pertsona batek bere gaitasunak, talentuak, ezagutzak, zer sektoreetan aplikatu ditzakeen zehazteko, eta gizarteari aukera hori ematen dionean. Baina zer, hain zuzen, gizartearen askatasuna eman dezake?

Gero eta handiagoa da elikagaien, jantziaren, zientzien, espazioaren eta garraioaren oinarrizko giza beharrak asetzea, goi-mailakoak gizabanakoaren kultura eta askatasuna da, pertsonen arteko harremana moralagoa, orduan eta handiagoa da norberaren gaitasuna altua pentsatzea. Azkenean, jenio gutxi batzuek urdaileko goseak, aterpe eta maitasunik gabe, goi-mailako gaiak pentsatu, zerbait aurkitu, aztertu eta biktimak bihurtu, jenio izateak. Gizartearen funtzionamendua modu batez funtzionatu behar da batez besteko pertsona bakoitzak nortasunaren aukera askatasuna izateko eskubidea duela eta, horretarako, hazkunde moralerako baldintzak bakarrik eman behar dira.

Beharrez gidatzen gaituzte, arrazoi honetarako, askatasuna eta banakoaren, kontzeptu ezberdinen beharra. Filosofo batek esan zuen askatasuna beharrezkotzat jotzen duela, zeren bi premia motak baitira: ezezagunak eta ezagutzen ez ditugunak, ondoren, borondateak eta gizakiak aukeratzen dute.

Askatasun absolutua kontzeptua utopia edo arbitrariotasuna da. Azken finean, bat askatasun mugarik gabe, beste baten eskubideak zapaltzea ekarriko luke.